Lees meer over PersLees meer over OplossingsrapportLees meer over Over de Nationale DenkTankLees meer over VoorwoordLees meer over Aanleiding en onderzoeksvraag NDT’22Lees meer over Dankwoord
Pers
Voor meer informatie, interviews, beeldmateriaal, contactinformatie van de DenkTankers kun je terecht bij: Esther Holla, communicatiemanager de Nationale DenkTank, +31(0)6 29 43 20 85, e.holla@nationale-denktank.nl
Deelnemers de Nationale DenkTank komen met oplossingen voor biodiversiteit
AMSTERDAM, 29 augustus- Deze 17e editie van de Nationale DenkTank gaan
20 jonge denkers én doeners het grootste duurzaamheidsprobleem tot nu
proberen te kraken: biodiversiteitsverlies. Waar zien zij de belangrijkste
knelpunten in biodiversiteitsverlies? En welke concrete oplossingen zullen ze
in december presenteren die wezenlijke impact gaan maken?
De DenkTankers richten zich op de volgende 4 deelthema’s: handelen door de
burger, natuurinclusief bouwen, natuurinclusief produceren en de voorbeeldfunctie
van de overheid als grootgrondbezitter. Samen met nieuwe themapartners Lidl, BAM
en Rijksoverheden, kennisorganisaties en experts uit het veld werken ze de
komende 4 maanden toe naar implementeerbare oplossingen.
Ga naar het volledige persbericht
Oplossingsrapport
Het rapport ‘Biodiversiteit als Prioriteit’ werd op dinsdag 13 december uitgereikt aan Louise Vet (NIOO-KNAW), André van der Zande (Ambassadeur Natuurinclusief), Alex Datema (BoerenNatuur), Jessica Winter (Provincie Overijssel), Mario Broos (BAM Residential bv), Erik van den Hoogen (Lidl), Iwan Hoekjan (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) en Franc van der Steen (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Honderden vertegenwoordigers vanuit overheid, wetenschap, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven waren daar fysiek en digitaal bij aanwezig.
De onderzoeksvraag en de resultaten uit de analysefase vormen de basis voor de 10 oplossingen die in het oplossingsrapport staan. Met elke oplossing wil de Nationale DenkTank 2022 bijdragen aan het behoud en herstel van biodiversiteit in Nederland.
- Bekijk de tien oplossingen van de Nationale DenkTank 2022
- Bekijk de analyses van de Nationale DenkTank 2022
De Oplossingslancering is hieronder terug te zien.
Bij alle oplossingen geldt dat het behoud en herstel van biodiversiteit alleen kan gebeuren als alle betrokken partijen zich hiervoor inzetten. De Nationale DenkTank 2022 richt zich daarom tot burgers, bedrijven in de bouw- en voedselsector en overheden.
We willen de inhoud van het rapport voor iedereen toegankelijk maken. De teksten uit het rapport zijn terug te vinden op deze website. Mocht u gebruik maken van een schermlezer en tegen problemen aanlopen, laat het ons dan alstublieft weten door te bellen op 020 244 0168 of door een mail te sturen naar info@nationale-denktank.nl.
Over de Nationale DenkTank
Stichting de Nationale DenkTank gelooft in de frisse blik van jonge denkers en doeners. Met een onafhankelijke blik, gedegen analyses en innovatieve ideeën helpt zij de Nederlandse maatschappij vooruit. Daartoe organiseert de Stichting sinds 2006 jaarlijks een Nationale DenkTank. Samen zetten twintig jonge academici, masterstudenten, hbo’ers, recent afgestudeerden en PhD’ers met diverse (studie)achtergronden vier maanden hun tanden in een taai maatschappelijk vraagstuk, dat zij van concrete en impactvolle oplossingen voorzien. Het doel van de Nationale DenkTank is niet alleen het uitvoeren van analyses en het aandragen van adviezen en oplossingen, maar vooral ook om deze adviezen en oplossingen daadwerkelijk geïmplementeerd te krijgen. Van de Nationale DenkTank wordt verwacht dat zij de grenzen tussen theoretische modellen en praktische voorstellen overbrugt en vertaalt in maatschappelijke oplossingen en vice versa. Tegelijkertijd bouwt de Nationale DenkTank aan een stevig netwerk van alumni (inmiddels zo'n 350) en partners die blijvend met elkaar samenwerken aan maatschappelijke vooruitgang.
Meer informatie over de Nationale DenkTank en resultaten van eerdere jaren zijn te vinden op www.nationale-denktank.nl.
Voorwoord
Hoge vlucht
Soms waait de wind zo hard dat ik het verwar met de klank van regen
ik hoor de bladeren snuiven fluisteren slissen smoezen ritselen tikken kraken knisperen ze vertellen me geen verhaal, ze zijn gewoon, onderhevig aan
Ik wil slapen dus roep de regengeluiden op en wil niet denken aan
hoe de regen nu te weinig of te veel is, hoe de aarde te vol maar ook steeds leger is, hoe het beest in mij geen plek meer heeft, hoe ik afwijs wat ons leven geeft en vergeet hoe geluk voor steeds meer mensen slechts een kwestie van geluk is
Nu waait de wind zo hard dat het me niet langer verwart maar vertelt wat we willen redden, de rijkste expositie ooit (on)gezien,
en ik weet zeker, ik wil zorgen in plaats van zorgen maken
De wind waait zo hard dat we een hoge vlucht kunnen nemen we komen in beweging en doen verhalen verspreiden
als zaden over het land, waar we kunnen blijven
spelen eten dansen praten maken lachen rennen leven
Simone Scholte, NDT’22
Biodiversiteit, een moeilijk begrip. Tegelijkertijd is die indrukwekkende verscheidenheid aan leven de basis van ons bestaan. Verlies van onze biodiversiteit betekent: einde verhaal. Zoals het mooie gedicht van Simone Scholte ons laat voelen, ervaren we dat verlies en kan het ons hopeloos maken. Om biodiversiteitsverlies om te buigen naar herstel zal natuurinclusief een leidend principe moeten worden binnen onze maatschappij, onze economie, ons handelen, tussen onze oren. Maar hoe gaan we dat bereiken? Als voorzitter van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel ben ik daarom uiterst dankbaar dat de Nationale DenkTank zich dit jaar over het thema biodiversiteit buigt. Voor u ligt een indrukwekkend rapport met hun bevindingen en oplossingen. Laat u inspireren door hun wijsheid en enthousiasme. En ga er zelf mee aan de slag! Want biodiversiteitsherstel is niet sombermakend inleveren, maar uw leefwereld verrijkend.
— Prof. dr. Louise E.M. Vet
Netherlands Institute of Ecology (NIOO-KNAW) Emeritus professor in Evolutionary Ecology (WUR)
Aanleiding en onderzoeksvraag NDT’22
De Nationale DenkTank 2022: De Biodiversiteitscrisis
Deelthema 1 - Handelen door burgers
Context
De burger voelt zich momenteel (te) weinig verbonden met de biodiversiteitscrisis. Zolang men zich geen voorstelling kan maken van het probleem (de afname van populaties en soorten, met daarbij de mogelijke consequenties voor burgers) voelt men zich niet verbonden en daardoor mist het draagvlak voor het implementeren van oplossingen. Ook is het voor velen niet duidelijk wat zij als burger nu daadwerkelijk kunnen doen. In dit deelthema staan toegankelijkheid van het onderwerp, het activeren van de burger en duurzame veranderingen die niet eenmalig plaatsvinden centraal. Er is al veel onderzoek gedaan naar welke boodschappen wel of niet werken, maar toch blijken er belemmeringen te zijn die de toepassing van de uitkomsten hiervan in de weg staan. Waarom?
Deelvraag 1
Hoe kunnen we de Nederlandse burger activeren om een bijdrage te leveren aan het oplossen van de biodiversiteitscrisis?
- Hoe kunnen we Nederlandse burgers de urgentie van het probleem laten ervaren?
- Hoe kunnen we de Nederlandse burgers de biodiversiteitscrisis in samenhang met de klimaatcrisis laten zien?
- Hoe kunnen we Nederlandse burgers aanzetten tot gerichte actie?
- Hoe kunnen we draagvlak creëren bij burgers voor collectieve oplossingen?
Deelthema 2 - Natuurinclusief bouwen
Context
Nederland staat voor een enorme maatschappelijke opgave rondom het thema wonen. Er is onder andere een woningbehoefte van 1 miljoen huizen en huizen moeten voldoen aan steeds strengere duurzaamheidseisen (de zogenaamde BENG eisen). Natuurinclusief bouwen biedt kansen om meerdere problemen tegelijkertijd aan te pakken. Echter, op dit moment wordt natuurinclusief bouwen (of het bevorderen van biodiversiteit) vooral gezien als kostenpost in het bouwproces (door aanvullende eisen/onderzoeken). Is het mogelijk om natuurinclusief bouwen zo in te richten dat het een voordeel is in plaats van een nadeel tijdens het bouwproces?
Deelvraag 2
Hoe kunnen we natuurinclusief bouwen de norm maken in Nederland?
- Hoe kunnen we de natuur als toegevoegde waarde zien (bijv. gezondheidswinst, vastgoedwaarde) in plaats van kostenpost en hoe kunnen we de effecten inzichtelijk maken?
- Hoe kan het huidige beleid worden aangepast of nieuw beleid worden gemaakt zodat het natuurinclusief bouwen stimuleert?
- Wat zijn de mogelijkheden om natuurinclusieve woningen betaalbaar te maken?
- Hoe kunnen we de hele keten, van opdrachtgever tot uitvoerder (groot en klein) en daarnaast de beleidsmaker, betrekken?
- Hoe zorgen we ervoor dat natuurinclusief gebouwde wijken ook na oplevering natuurinclusief blijven?
Deelthema 3 - Natuurinclusief produceren
Context
Meerdere concepten van de brede welvaart zijn algemeen bekend (bijv. Donut model en True pricing), terwijl het huidige marktwerkingsmodel resulteert in veel externaliteiten die de biodiversiteit schaden. De boer is een belangrijke schakel in de voedselwaardenketen, maar er zijn ook andere partijen actief (bijv. supermarkten, inkoopkantoren/tussenhandelaren). De DenkTankers zullen verder kijken dan alleen de boeren en onderzoeken wat de rol is van deze partijen in relatie tot het (niet) bevorderen van duurzame voedselproductie?
Deelvraag 3
Hoe breng je de impact van de Nederlandse voedselproductieketen op biodiversiteitsverlies (en andersom) in kaart om tot natuurinclusieve oplossingen te komen?
- Hoe identificeer je de grootste kansen voor verbeteringen op basis van relevante druk/concentratiepunten in de productieketen?
- Hoe kun je de effecten van natuurinclusieve oplossingen inzichtelijk maken?
- Hoe kunnen we de drempels wegnemen die succesvolle implementaties in de weg staan?
Deelthema 4 - De overheid als natuurinclusieve aanjager
Context
De overheid heeft, naast haar rol op het beleidsmatig/wetgevend terrein en het toezicht hierop, als grootgrondbezitter ook een voorbeeldrol in het Nederlandse biodiversiteitsvraagstuk. De Nederlandse Staat heeft bijna een half miljoen hectare in bezit, die onder de verantwoordelijkheid vallen van partijen als Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat. Zij kunnen hierdoor op meerdere vlakken een directe rol spelen in het verbeteren van de biodiversiteit in Nederland, maar wat is hiervoor nodig?
Deelvraag 4
Hoe kan de Nederlandse overheid in haar rol als grootgrondbezitter zelf het initiatief nemen om biodiversiteit actief te bevorderen?
- Hoe kan de Nederlandse overheid met haar keuzes en gedrag de buitenwereld stimuleren tot natuurinclusief gedrag?
- Wat zijn de belemmeringen voor overheden om biodiversiteit op eigen grond te bevorderen?
- Hoe kan er draagvlak worden gevonden voor een betere samenwerking binnen de verschillende instanties?
Dankwoord
Het tij keren in de biodiversiteitscrisis doe je niet alleen. De Nationale DenkTank 2022 heeft veel hulp mogen ontvangen van verschillende mensen, instellingen, bedrijven en organisaties. De deelnemers willen hen hier ontzettend graag voor bedanken! De Nationale DenkTank was niet mogelijk geweest zonder het bureau, bestuur en de alumni. Daarnaast zijn we veel dank verschuldigd aan Carlijn van der Linden en Olivier Bus die ons namens McKinsey & Company begeleid hebben. Ook hebben Koen Böhm en Anne de Lange vanuit het bureau ons ontzettend goed geholpen en bijgestaan. Verder bedanken we onze themapartners en structurele partners. Daarnaast willen we graag alle sprekers en workshopleiders bedanken voor hun tijd en enthousiasme. De Nationale DenkTank wil ook alle kennisinstellingen en organisaties die hebben bijgedragen bedanken, in het bijzonder het Planbureau voor de Leefomgeving, Milieu Centraal, Wageningen University & Research, Impact Institute, Ashoka, AMS Institute, Naturalis, Gemeente Amsterdam, Gemeente Utrecht & Trendbureau Overijssel.